سلامت نیوز: آرتروز زانو (Knee Osteoarthritis) یک بیماری تخریبی در مفصل است که از آن به‌عنوان بیماری مفصلی پیش ‌رونده نیز یاد می‌شود. این بیماری از عوامل شایع ایجاد درد در افراد بالاتر از چهل سال است و معمولاً در خانم‌ها بیشتر از آقایان دیده می ‌شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از سیناپرس،عوامل متعددی در ایجاد آرتروز زانو مؤثر هستند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: ضربه، پارگی بخش‌ های مختلف تشکیل ‌دهنده مفصل زانو ازجمله منیسک‌ ها، رباط‌ ها و کپسول مفصلی، بیماری نرم شدن غضروف زیر کشکک زانو یا کندرو مالاسی کشکک و موارد در رفتگی مکرر آن، شکستگی‌ های درون مفصلی و دررفتگی‌ ها، وجود بیماری‌ های مفصلی همچون آرتریت روماتوئید یا بیماری عفونی در مفصل ، تغییر شکل ‌های مفصل زانو همچون پای ضربدری - پای پرانتزی- خم شدن مفصل زانو - حرکت بیش‌ازاندازه مفصل به سمت عقب یا عقب زدگی زانو، عدم کنترل فعالیت ‌های روزمره مانند چهار زانو نشستن، دو زانو نشستن، توالت طولانی ‌مدت غیر فرنگی و بالا و پایین رفتن مداوم از پله‌ ها با شیب تند که منجر به وارد شدن استرس بیش ‌از اندازه به ناحیه زانو می ‌شود، اشتغال در حرفه‌ ای که باعث وارد شدن فشار زیاد به‌ زانو می ‌شود.

همچنین چاقی و اضافه ‌وزن، عوامل ژنتیکی، بیماری استئوکندریت دیسکان، کیست منیسک، منیسک دیسکی شکل، بی‌ثباتی زانو به علت شلی رباط‌ها، عوامل هورمونی و نژاد. گفتنی است با توجه به اینکه آرتروز زانو با افزایش سن پیشرفت می‌ کند به آرتریت پیری نیز شهرت دارد.

چگونه آرتروز زانو را شناسایی کنیم؟

مهم ‌ترین مشخصه آرتروز زانو تخریب تدریجی غضروف مفصلی است. بخش‌ های انتهایی هر استخوان، از غضروف که بافتی انعطاف ‌پذیر است تشکیل ‌شده  که با شروع بیماری آرتروز زانو، به‌تدریج دچار تغییرات تخریبی می‌ شوند. در اثر این تغییرات درگیری و آسیب غضروف کشکک زانو به آرتروز منجر می ‌شود.

از علائم و نشانه‌ های آرتروز زانو باید به درد در ناحیه مفصل زانو که با پیشرفت بیماری ایجاد می‌ شود، خشکی مفصلی، کاهش دامنه حرکتی مفصل مبتلا شده، ضعف عضلات اطراف مفصل، گاهی ایجاد صدا در حرکات مفصلی، تجمع مایع در مفصل، تغییر شکل در مفصل که در ارتباط با آرتروز زانو بیشتر به‌ صورت پای پرانتزی است و احتمال ایجاد کیست در ناحیه پشت مفصل اشاره کرد.

به‌ طورمعمول روند درمان آرتروز زانو با توجه به مشکل بیمار از طریق پزشک آغاز می‌شود. این درمان می ‌تواند درمان دارویی طبق نظر پزشک متخصص باشد یا از طریق اجرای توصیه‌ های غیر دارویی همچون کاهش وزن در صورت وجود چاقی، کنترل فعالیت‌ های روزمره (پرهیز از چهارزانو نشستن، پرهیز از دوزانو نشستن، کاهش استفاده از پله‌ها، پرهیز از نگه‌ داشتن زانو در وضعیت‌ های ثابت به مدت طولانی و عدم انجام حرکات جهشی - چرخشی و تند)،  تقویت عضلات اطراف مفصل زانو با کمک فیزیوتراپ، تحرک مفصل به‌ صورت کنترل ‌شده، ترک حرکات و فعالیت‌ هایی که باعث تشدید درد می ‌شوند، استفاده از زانوبند و وسایل کمکی طبق نظر متخصص آرتروز و پروتز، آب ‌درمانی، انجام تمرینات هوازی صورت گیرد.

مطالعات جدید محققان موسسه ویلیام هاروی (William Harvey) در انگلیس نشان می ‌دهد که میکرووزیکول های آزاد شده از برخی گلبول‌ های سفید، مانند نوتروفیل ها، در مفاصل بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید افزایش پیدا می ‌کند و انتقال لیپید و پروتئین به سلول‌ های دیگر را آسان ‌تر می‌ سازد و از این طریق درمان آرتروز زانو بهتر و مؤثرتر انجام می ‌گیرد.

در موارد نادر که درد و مشکلات مفصل زانو خیلی شدید شود می ‌توان برای درمان از عمل جراحی استفاده کرد. دانستن این موضوع مهم است که انجام عمل جراحی به‌عنوان آخرین گزینه محسوب شده و تنها بر اساس نظر شورای پزشکی و نه یک پزشک باید عمل جراحی انجام شود.

بلا را دور نگهدارید
برای پیشگیری از ابتلا به آرتروز زانو بهتر است از عوامل ایجاد کننده آن ازجمله چاقی، ضعف عضلانی و آسیب‌ های ورزشی جلوگیری کرده و در صورت وارد شدن آسیب به‌ زانو آن را به ‌موقع و به‌ طور مناسب درمان کرده و به اصلاح فعالیت‌های جسمانی و تغییرات لازم در محیط کار پرداخت.

با انجام ورزش‌ های کشـشـی و تقویت‌ کننده عضلات به ‌طور منظم و خود داری از نشستن روی زانوها، دستشویی زمینی و گذاشتن پا زیر بدن برای طولانی‌مدت نیز می‌ توانید ایجاد این عارضه را به تعویق اندازید. انجام فعالیت‌ های ورزشی هوازی منظم علاوه بر جلوگیری از ابتلا به آرتروز زانو در بهبود این بیماری در مبتلایان نیز کمک می‌کند. خانم‌ ها باید به یاد داشته باشند که از کفش‌ های پاشنه‌ بلند استفاده نکنند چراکه استفاده از این نوع کفش‌ها در ابتلا به آرتروز زانو مؤثر است.

باورهای غلط در مورد آرتروز زانو

ورزش برای آرتروز زانو مضر است: برخی از افراد به اشتباه اعتقاد دارند ورزش برای آرتروز زانو ضرر دارد. در نظر داشته باشید که فعالیت فیزیکی ناکافی علاوه برافزایش خطر ابتلا به آرتروز زانو، سبب افزایش شدت علائم آرتروز در مبتلایان می‌شود. یک برنامه ورزشی هوازی منظم می‌ تواند در کاهش درد، عملکرد فیزیکی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آرتروز زانو مؤثر باشد.

آرتروز فقط یک نوع دارد و اثر آن بر افراد یکسان است: این باور غلط است چرا که آرتروز از انواع مختلفی برخوردار بوده که درمان‌ های آن‌ ها با یکدیگر و با توجه به‌ شدت و وخامت و نوع آن متفاوت است.

تنها افراد مسن به آرتروز زانو مبتلا می‌شوند: طی سال های گذشته باور غلطی در میان مردم شکل ‌گرفته که تصور می‌کنند تنها افراد مسن به این بیماری مبتلا می‌ شوند در حالی‌ که جوانان و میانسالان و حتی کودکان نیز ممکن است به آرتروز زانو دچار شوند.به گزارش سیناپرس، ایجاد آرتروز زانو ارتباطی با رژیم غذایی ندارد: این باور اشتباه است چراکه رژیم غذایی سالم و سرشار از امگا3 می‌تواند در پیشگیری از ابتلا به آرتروز و حتی درمان آن کمک کند.

زندگی کردن در جای گرم و خشک، به درمان آرتروز روماتوئیدی زانو کمک می‌کند: بر اساس تحقیقات هنوز ثابت نشده که آب ‌وهوای خاصی در ایجاد یا درمان این بیماری مؤثر باشد.